2023年展览(78):因心造境:上海中国画院院藏明清人物画研究
今天我又跑到程十发美术馆里了,那里正在举办“因心造境:上海中国画院院藏明清人物画研究展”,都是干货呀!就是图片离得远,或者玻璃门罩着,拍不清晰,也对,古画需要保护。
国画中的人物画的历史悠远,从战国楚墓出土的《人物龙凤帛画》,一直到晚清时期人物画,可谓纵横两千余年,蕴含着深厚的历史渊源和文化积淀。
在这两千余年里,明清时期由于商业贸易、政治经济、思想文艺的蓬勃发展,人物画作有着当时的时代特色,凝聚着时空的记忆。
展览以"因心造境"为名,旨在探究明清时期画家们如何以心抒情、以情入画,创造出独具内涵与面貌的人物画。
展品精选四十余件,很多是名家名品。
展览分三个版块:
1、俗世纷呈:在明清时期,人物画整体趋势是由民间趣味向文人意趣渗透。画家们在满足商业市场需求的同时,也表现了世俗生活、探索了社会现状,无论是取材于传统的文学故事、现实人物还是描绘生活情境和民间风情,皆从社会生活百态中汲取养分,呈现出浓郁的生活情韵,也带有对现实问题的人文情怀。
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/81d696c1f3917e62.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/c6b3085721723586.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d1ba50ed786b7347.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/089b2a90aeabdb2d.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/6d1d9b752d30b28f.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d58d16720e12e6d0.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d89dc2d8ea408cdd.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/b8943f4a9ed3c1e5.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/a095fc858574e342.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/e96c59586da44677.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/8a4016e43d373e22.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d6d1d43b8861fb71.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/4a4076eb86aa9466.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/cefd56af04114d1a.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/e98c3d722cb86424.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/cf172b8cfebc4b82.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/22e7299c407a5108.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d8d9567e3ce509e4.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d576eeddc8e0608c.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/1b00259246eb4ca4.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ff55fc54f0545603.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/679fc55e1f71177c.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d70834684e8d8eb3.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/71670e9926380e11.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/4d609b557e9253e0.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/93773d940d147424.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/624631fff3764324.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/4afac24a31e2cde0.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/8a12b8553c693b85.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/c2a1eed921290308.jpg)
在这一版块的人物画中,写真人物画既选取民间写真术,又承袭文人画的笔墨墨意趣,还吸取了西洋造型技术,如曾鲸、张狲的《陈玉璞像》,徐易的《肖像》,而《江湖流民图册》描绘了底层人民的生活场景,《西厢记》则是通过过文学作品展现了闺秀的生活场景,《清代人物写生》描绘了乡绅的闲暇日常生活。
正是这种俗世生活的多样性,开启了中国人物画向向现代性转型与质变的飞跃之路。
2、与古为新:经过明清诸家的探索变化,人物画焕发出新意。不仅塑造了画中人物的独特品质及精神面貌,在色彩的运用表达上,也五彩纷呈。
清新灵秀的华喦,挥写自如、格调奇古的陈老莲,雅致清逸的任伯年等,他们通过自我探索,使旧有的传统人物画别开生面,情境交融。画家们另辟蹊径,重在写神,都有自己独特的韵味及风格。
3、道释瑞彩:明清时期,儒释道三教圆融,旧有的神仙道释人物与世俗生活联系紧密,常以灵活多变、切合生活的形式回应于民众。
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/7207db2cf434136f.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d36f32d9b93664e6.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/e0f6e98eb9d74183.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ade6657d990c64e2.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ad407d946f9c0203.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/a5875b5acf0cd57b.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/5008083ed451fa65.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ce10f105c0bd8691.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/fd3a7fc63ec027e1.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/1afa8f52221ed6f7.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d082eb185546366a.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/9aed9f8b73584da9.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/4416faae3ecf8466.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/cc272ba2e37a6982.jpg)
面对这类题材作品,画家常常汲取民间文化中喜闻乐见的素材,提炼、概括出谐音取意、符号象征等富有吉祥寓意的表现手法,让观者感受到无限的喜悦和祝福。
这个版块所选的钟馗、铁拐李、菩萨等题材,经由画家活泼多变的笔调,营造出了寓意深刻的意境,使观者从中感受到经典题材的传承与嬉变,也体会到画家鲜明的艺术风格与审美趣味。
总而言之,不管是小图册,还是大幅绘像,都是名画家的笔墨,绝对不虚此行。
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/204470b1ac1b63eb.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ffa651394152499b.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/c49b36ba3d045ed1.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/5dff86cddf2c5acb.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/12ef9fe360be2b43.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/590d296db0ca51f8.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/6e78c0e30e4e8e9c.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/5eb29a6bf2965b8e.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/f65dd65f4402c693.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/ae5c6534d7287c72.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/8e6a93ecf0351024.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/fce9088882ce530d.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/2d8283dfe6c82356.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/3eccd43697e3fe87.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/19c4fc295c3023e7.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/350363f379afdc43.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/63fc0b7119b3a2e4.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/7eb40183de7ed4aa.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/22d1d0865f9e6a14.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/008e31454e9e24c5.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/a57c8a5c94e1ac95.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/330f6e60f8097d97.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/76d9b73f0dff116c.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/4c29e1fa4a00db23.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/b19e32a0885f45a9.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/37d3cb94b574f18c.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/6da04e5ee1600956.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/d0daa6c7daaa7be8.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/81861db66e3ec50e.jpg)
![](https://img.haomeiwen.com/i22696108/a15d9b750930a37a.jpg)