线段树

树状数组图文解析

2019-12-02  本文已影响0人  是我真的是我

树状数组是一个查询和修改复杂度都为log(n)的数据结构。主要用于数组的单点修改、区间求和。

lowbit数组

lowbit[x] 等于 x 这个数的二进制表示下最低位 1 所对应的十进制数值。(x 默认为非负)
例如:lowbit[44] = lowbit[(101100)2] = (100)2 = 4

树状数组思想

单点修改,区间查询

如下图,横坐标是 x,纵坐标是对应的 lowbit[x]。其形状像一棵二叉树,当我们连接起来父子节点(绿线)时,可以发现,求左孩子的父节点对应的 x 时,可以利用公式 x + lowbit[x],如 x=5 的父节点是 x+lowbit[5]=6 即 x=6 是其父节点。同理右孩子的父节点是 x - lowbit[x]

接下来引入一个辅助数组c[i],c[x] 值为下标是 i=x-lowbit[x]+1 递增到 x 的 a[i] 的和(a 为原数组,为便于理解本文图中 x 轴的值为 a[x],即 a[1] = 1、a[2] = 2等 )
那么直观表示就是如下图所示蓝色区域覆盖的地方:

由此可发现当每次修改 x 对应位置的值时,需要同时修改被其他(蓝色)区域覆盖的 c 数组的值,通过观察可以发现,需要修改的那些区域就是 x 的所有直接/间接父节点,且 x 是那个父节点的左孩子,而求其父节点的公式上述已知:x + lowbit[x]。
所以单点更新的方法就是:从要更新的那个位置 i=x 开始循环,使 c[i] 数组更新其值,然后 i+=lowbit[i],直到 i 更新到数组最大值即可。

同时我们可以发现,当查询前缀和时,每个位置对应的 c 数组值(蓝色区域)开始点所反映的直观表示是在它的上面 且 位于前面的某数(当前数减去其 lowbit 的值)的蓝色区域结束点,那么将它们首尾相连所得的 c 数组(蓝色区域)的和,即为当前位置的前缀和。而每个位置 x 的蓝色位置的值即为 x - lowbit[x]。
所有求区间和的方法是:从 i=x 开始,令一个初始化为0的变量sum逐个记录 c 数组(蓝色区域)的值,然后 i = i - lowbit[i] 循环,直到 i 到达0为之结束循环。最后sum的值就是 x 对应的前缀和,两前缀和相减即为对应的区间和。

区间修改,单点查询

定义一个查分数组 d,即d[i]=a[i]-a[i-1]。那么看如下图所示:


当区间2--4加 1后,差分数组只改变了第2个位置和第5个位置(蓝色字体值没变),观察又可发现2位置加了1,而5位置减了1(根据差分数组的计算性质可以解释)。那么可以利用这点来达到区间修改的等价,且服务于后面的单点查询。请接着往下看

下面我们计算差分数组的前缀和:d[i]=(a[i]-a[i-1]) + (a[i-1]-a[i-2]) + ... + (a[3]-a[2]) + (a[2]-a[1]) + a[1] = a[i],则计算差分数组的前缀合就等于原给定序列的单点查询。因此用差分数组解决了区间修改和单点查询问题。

区间修改,区间查询

由于差分数组的前缀和是原数组的值,那么差分数组前缀和的前缀和是原数组的前缀和
每次计算差分数组前缀和的前缀和,那么每个差分数组的值被加的次数是有规律的,即d[1]被加次数最多,一共被加了x次(假设一共有x个数据),那么接下来的d[2]被加了x-1次,以此类推,那么原数组的前缀和为差分数组所有项被加的总和,即 d[i]×(x-i+1) (i从1到x)。然后做以下变化:


s1[i] 维护 d[i] 的前缀和;
s2[i] 维护 d[i]×i 的前缀和。
......
其他方法:采用线段树可以处理复杂的区间操作。

代码示例

单点修改,区间查询

import java.util.Scanner;

/**
 * 单点修改,区间查询
 */
public class TreeArray1 {
    static int n, m;
    static int[] sum = null;

    static int lowbit(int x){
        return x & (-x);
    }

    static void add(int x, int c) {
        while (x <= n){
            sum[x] += c;
            x += lowbit(x);
        }
    }

    static int query(int x){
        int ans = 0;
        while (x > 0){
            ans += sum[x];
            x -= lowbit(x);
        }
        return ans;
    }

    public static void main(String[] args) {
        Scanner cin = new Scanner(System.in);
        n = cin.nextInt();
        m = cin.nextInt();
        sum = new int[n+5];

        for (int i=1; i<=n; i++){
            int t = cin.nextInt();
            add(i, t);
        }


        for (int i=0; i<m; i++){
            int opt = cin.nextInt();
            int x = cin.nextInt();
            int y = cin.nextInt();

            if (opt == 1){  //单点修改

                add(x, y);

            }else if (opt == 2){    //区间查询

                int ans = query(y) - query(x-1);
                System.out.println(ans);

            }
        }
    }
}

区间修改,单点查询

import java.util.Scanner;

/**
 * 区间修改,单点查询
 */
public class TreeArray2 {
    static int n, m;
    static int[] sum = null;

    static int lowbit(int x){
        return x & (-x);
    }

    static void add(int x, int c) {
        while (x <= n){
            sum[x] += c;
            x += lowbit(x);
        }
    }

    static int query(int x){
        int ans = 0;
        while (x > 0){
            ans += sum[x];
            x -= lowbit(x);
        }
        return ans;
    }

    public static void main(String[] args) {
        Scanner cin = new Scanner(System.in);
        n = cin.nextInt();
        m = cin.nextInt();
        sum = new int[n+5];
        int[] a = new int[n+5];

        for (int i=1; i<=n; i++) a[i] = cin.nextInt();

        int[] d = new int[n+5];
        for (int i=1; i<=n; i++){
            d[i] = a[i] - a[i-1];
            add(i, d[i]);
        }

        for (int i=0; i<m; i++){
            int opt = cin.nextInt();

            if (opt == 1){  //区间修改

                int l = cin.nextInt();
                int r = cin.nextInt();
                int c = cin.nextInt();
                add(l, c);
                add(r+1, -c);

            }else if (opt == 2){    //单点查询

                int x = cin.nextInt();
                System.out.println(query(x));

            }
        }
    }
}

参考:
完全理解并深入应用树状数组 | 支持多种动态维护区间操作
数据结构专题之树状数组入门

上一篇下一篇

猜你喜欢

热点阅读