论学习Of study
8. Of study
论学习 སློབ་སྦྱོང་གླེང་བ།
by Francis Bacon.
作者：弗朗西斯 培根རྩོམ་པ་པོ།ཧྥུ་ལང་ཞི་སི་ཕེ་ཀེན།
Studies serve for delight ,for ornament, and for ability.
读书能给人乐趣、文雅和能力。
དཔེ་ཀློག་གིས་མི་རྣམས་ལ་སྤྲོ་སྣང་སྦྱིན་།མི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དུ་འཇུག་ཐུབ་།གཤིས་ཉམས་དང་།ནུས་པ་ཡོད་།
Their chief use for delight ,is in privateness and retiring;
人们独居或退隐的时候，最能体会到读书的乐趣；
མི་རྣམས་ཁེར་སྡོད་དམ་ཡང་ན་དབེན་སྡོད་ཀྱི་དུས་སུ་དཔེ་ཀློག་གི་སྤྲོ་སྣང་མྱོང་ཐུབ།
for ornament is in discourse ;
谈话的时候，最能表现出读书的文雅；དཔེ་ཀློག་ལ་དགའ་བའི་མིའི་གཤིས་ཀ། སྐད་ཆ་བཤད་དུས་།ཆེས་མཚོན་ཐུབ་།
and for ability is in the judgement and disposition of business.
判断和处理事务的时候，最能发挥由读书而获得的能力。ལས་དོན་ལ་བརྡར་ཤ་གཅོད་པ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་སྐབས།དཔེ་ཀློག་དང་སློབ་སྦྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་མཐོང་ཐུབ།
For expert men can execute， and perhaps judge of particulars, one by one;
那些有实际经验而没有学识的人，也许能够一一实行或判断某些事物的细微末节，
དོན་དངོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་མི་དེ་ཚོས་བྱ་བ་དང་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་གནད་དོན་ཕྲན་ཚེགས་རེ་རེ་བཞིན་ལག་ལེན་དང་བརྡར་ཤ་གཅོད་ཐུབ་ཤས་ཆེ།
but the general counsels and the plots and marshalling of affairs,come best from those that are learned…
但对于事业的一般指导、筹划与处理，还是真正有学问的人才能胜任。
འོན་ཀྱང་ལས་དོན་ལ་སྤྱིར་བཏང་གི་སློབ་སྟོན་དང་།འཆར་འགོད་དང་ཐག་གཅོད་བཅས་བྱེད་པ་ནི་དངོས་གནས་ཡོན་ཏན་ཡོད་མཁན་གྱིས་འགན་ཁུར་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད།
Reading maketh a full man ;
读书使人渊博，དཔེ་ཀློག་བྱས་ནས་ཤེས་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་།
conference a ready man;
论辩使人机敏，གྲོས་བསྡུར་མི་རྣམས་སྤྱང་གྲུང་ལྡན་པའི་འགྱུར་འབྱུང་མགྱོགས་།
and writing an exact man.
写作使人精细。རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྲིད་།མི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་།དེ་བས་ཞིབ་ཚགས་།
And therefore,if a man write little, 所以，如果一个人很少写笔记，དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མི་ཞིག་གིས་ཟིན་བྲིས་འབྲི་རྒྱུ་ཉུང་ན།
he had need have a great memory;
他就需要有很强的记忆力；
ཁོ་ལ་དྲན་པ་དྲག་པོ་ཡོད་དགོས།
if he confer little,
如果他很少讨论，
གལ་ཏེ་ཁོས་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཉུང་།
he had need have a present wit;
就需要有机智；
སྤྱང་གྲུང་འཛོམ་ཐབས་བྱེད་དགོས།
and if he read little,
如果他很少读书，
གལ་ཏེ་ཁོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་།
he had need have much cunning ，
那他需要有充分的狡诈，
ཁོ་ལ་གཡོ་སྒྱུ་ཆེན་པོ་ཡོད་དགོས།
to seem to know that he doth not.
掩饰自己的无知。
རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཤེས་པ་དེ་གཡོ་འགེབས་བྱེད་པ།
Histories make men wise;
历史使人聪明，
ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་མི་རྣམས་སྤྱང་དུ་བཅུག
poems witty;
诗歌使人富于想象，སྙན་ངག་གིས་མི་རྣམས་ལ་བསམ་པའི་འཆར་སྒོ་མང་པོ་སྐྱེས་སུ་བཅུག
the mathematics subtle;
数学使人精确，རྩིས་རིག་ནི་གནད་ལ་འཁེལ་བ།
natural philosophy deep;
自然哲学使人深刻，
རང་བྱུང་མཚན་ཉིད་རིག་པས་མི་རྣམས་ལ་གཏིང་ཟབ་པ་ཞིག་བཟོས་ཡོད།
moral ，grave;
伦理学使人庄重，མི་ཆོས་རིག་པས་མི་རྣམས་བབ་བརླིང་ལྡན་པར་བྱས།
logic and rhetoric，able to contend.
逻辑学和修辞学使人善辩。
གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང་ཚིག་སྦྱོར་རིག་པས་མི་རྣམས་རྩོད་པར་བྱེད།
Abeunt studia in mores.
总之，读书能陶冶个性。མདོར་ན་དཔེ་ཀློག་གིས་རང་གཤིས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་བཟང་པོ་ཐེབས་ཐུབ།
Nay， there is no stone nor impediment in the wit, but may be wrought out by fit studies;
不仅如此，读书并且可以铲除一切心理上的障碍，དེ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད།དཔེ་ཀློག་བྱས་ན་སེམས་ཁམས་ཐད་ཀྱི་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བཟོ་ཐུབ།
like as diseases of the body may have appropriate exercises.
正如适当的运动能够矫治身体上的某些疾病一般。འོས་འཚམས་ཀྱི་འགུལ་སྐྱོད་ཀྱིས་ལུས་པོའི་སྟེང་གི་ནད་རིགས་ཁ་ཤས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་ཐུབ།
Bowling is good for the stone and reins;
例如，滚球有益于肾脏；དཔེར་ན།བསྒྲིལ་རིལ་གྱིས་མཁལ་མ་ལ་ཕན་པ་དང་།
shooting for the lungs and breast; 射箭有益于胸肺；མདའ་འཕེན་ན་གློ་བ་དང་དབུགས་རྔུབ་པར་ཕན།
gentle walking for the stomach;
散步有益于肠胃；འཆམ་འཆམ་བྱས་ན་ཕོ་རྒྱུ་ལ་ཕན།
riding for the head; and the like…
骑马有益于头脑等等。རྟ་བཞོན་ན་ཀླད་པ་ལ་ཕན་པ་སོགས་རེད།
